Ik groeide op in Nieuw-Zeeland en woonde daar tot ik 12 jaar oud was. Ik herinner me dat mijn oma een keer bij ons op bezoek kwam en dat ik nog nooit met iemand van boven de 60 jaar was omgegaan. Toen ze kwam, realiseerde ik me voor het eerst dat als ik met mijn broer ging spelen, ik kon rondrennen en ravotten, maar voor mijn oma is gewoon opstaan uit een stoel al echt pijnlijk en dat viel me op: als “ze een ziekte heeft, moeten we proberen een manier te vinden om haar te genezen zodat ze met ons kan komen spelen” en toen herinner ik me dat ik mijn ouders vroeg “welke ziekte heeft oma?” en ze antwoordden, “ze heeft er geen, ze is gewoon oud” en ik vroeg “welke ziekte is dat?”. Ze zeiden “je begrijpt het niet, het is een natuurlijk proces”. Als kind vond ik dat stom, weet je, waarom is het een natuurlijk proces dat we allemaal deze ziekte krijgen? Laura Deming, biologisch onderzoeker, HT Summit 2017.
Het thema van deze maand: Veroudering in de internationale classificatie van ziekten (ICD)
Wat is een ziekte en wat is de internationale classificatie van ziekten?
Een negatief effect op het functioneren van het lichaam van een organisme en zijn structuur gedurende een langere periode wordt een ziekte genoemd. Ziekten gaan gepaard met een reeks tekenen en symptomen en kunnen zowel extern (door een ziekteverwekker) als intern (disfunctie van het immuunsysteem) worden veroorzaakt. Wat als ziekte wordt beschouwd, verandert met de medische kennis, maar ook met sociale en culturele ontwikkelingen. Historisch gezien beschouwden sommige arme gebieden zwaarlijvigheid als een teken van rijkdom, maar in de wereld van vandaag beschouwen we het als een complexe ziekte. In een soortgelijke context werd homoseksualiteit ook beschouwd als een “geestesziekte”, maar in 1973 schrapte de Diagnostic and Statistical Manual of Mental Disorders (DSM) “Ego-syntonische homoseksualiteit”.
In 1893 introduceerde de Franse arts Jacques Bertillon op het congres van het Internationaal Statistisch Instituut in Chicago de Bertillon-classificatie van doodsoorzaken, die vervolgens door verschillende andere landen werd overgenomen. Dit systeem was gebaseerd op het principe van “een onderscheid tussen algemene ziekten en ziekten die gelokaliseerd zijn in een bepaald orgaan of anatomische plaats”. De eerste editie verscheen in 1900 en tot de zesde versie werden er weinig wijzigingen aangebracht. In de zesde editie, die in 1949 verscheen, werd de titel gewijzigd om de veranderingen weer te geven: International Statistical Classification of Diseases, Injuries, and Causes of Death (ICD). Vanaf dat moment begon de Wereldgezondheidsorganisatie (WHO) om de 10 tot 15 jaar herziene versies van de ICD op te stellen en te publiceren.
Is veroudering een ziekte voor de ICD?
De vraag of veroudering een ziekte is of niet, is omstreden.
Veroudering doodt langzaam alle mensen ter wereld (die niet aan andere oorzaken sterven). Weten of het een ziekte is of niet is een semantische vraag. Zeker is dat het de gemeenschappelijke oorzaak is van alle ouderdomsziekten en een verergerende factor van bijna alle ziekten.
ICD-10 (in 1990) bevatte reeds code R54 voor leeftijdsgebonden fysieke debiliteit, R41.81 voor leeftijdsgebonden cognitieve achteruitgang, en F03 voor seniele psychose.
In de laatste ICD-11 werden codes ingevoerd voor een beter begrip van de ziekten en daarin verwees de code XT9T naar “leeftijdsgebonden” en MG2A, gedefinieerd als “Ouderdom”, die later na kritiek werd vervangen door “Leeftijdsgebonden achteruitgang van intrinsieke capaciteiten”.
Een groep wetenschappers uit Latijns-Amerika was zelfs tegen het idee om de brede term “ouderdom” als ziekte op te nemen, uit vrees voor een versterking van de wijdverspreide ageïstische opvattingen in de samenleving. Zij stellen dat veroudering kan leiden tot bepaalde chronische medische of geestelijke gezondheidsproblemen, maar dat andere factoren een veel grotere rol spelen bij het ontstaan van ziekten dan de leeftijd zelf. Volgens hen is Frailty een veel homogenere en beter gedefinieerde klinische entiteit.
Ageïsme (leeftijdsdiscriminatie) kan inderdaad een probleem zijn in veel samenlevingen. Maar de overgrote meerderheid van het lijden ten gevolge van het ouder worden komt voort uit ziekten en gebreken ten gevolge van de ouderdom waaraan we nog niet kunnen ontsnappen.
Aan de andere kant betoogde een grote groep wetenschappers dat het categoriseren van veroudering als een ziekte met een reeks codes zal leiden tot nieuwe benaderingen en bedrijfsmodellen om veroudering aan te pakken als een behandelbare aandoening, wat zal leiden tot zowel economische voordelen als voordelen voor de gezondheidszorg voor iedereen. Dit zal het voor onderzoekers ook gemakkelijker maken om klinische proeven uit te voeren, aangezien veel landen voor de goedkeuring strikt de ICD-lijst volgen, en zodra een ziekte in deze classificatie is erkend, is het voor wetenschappers gemakkelijker om hun onderzoek gefinancierd te krijgen.
Ouderdom is misschien een ageist term, maar pathologische processen van veroudering zijn een belangrijke risicofactor. De ontwikkeling van nieuwe en verbeterde therapieën om de door veroudering veroorzaakte schade te vertragen en om te keren is dus van groot belang.
Wat wordt er nu erkend?
De volgende lijst van leeftijdsgebonden codes die zijn opgenomen in ICD-11 werd samengesteld door Daria Khaltourina. XT9T is gecodeerd voor leeftijdsgebonden en wordt gecombineerd met codes voor andere ziekten. Deze lange lijst kan nuttig zijn voor onderzoekers die klinische proeven willen starten in een specifiek domein van veroudering.
- 3C0Y/Z&XT9T- Ouderdomsgebonden andere specifieke/ongespecificeerde ziekten van het bloed of de bloedvormende organen
- 4A20.Y/Z&XT9T – Ouderdomsgebonden andere gespecificeerde/ongespecificeerde verworven immunodeficiënties (waarschijnlijk het nuttigst voor klinische proeven)
- 9E1Y/Z&XT9T- Ouderdomsgebonden andere specifieke/ongespecificeerde ziekten van het gezichtsvermogen
- AC0Y/Z&XT9T – Ouderdomsgebonden andere specifieke/ongespecificeerde ziekten van het oor of het mastoïd process
- BA00&XT9T- Ouderdomsgebonden essentiële hypertensie
- BA01&XT9T- Ouderdomsgebonden hypertensieve hartziekte
- BA02&XT9T- Ouderdomsgebonden hypertensieve nierziekte
- DE2Y/Z&XT9T- Ouderdomsgebonden andere specifieke/ongespecificeerde ziekten van het spijsverteringsstelsel
- CB7Z&XT9T- Ouderdomsziekten van het ademhalingsstelsel
- BA80&XT9T- Ouderdomsgebonden coronaire atherosclerose
- GA31.1&XT9T- Ouderdomsgebonden secundaire vrouwelijke onvruchtbaarheid
- 8A00.2&XT9T- Ouderdomsgebonden parkinsonachtig syndroom/secundair parkinsonisme
- 8A03.3&XT9T- Ouderdomsgebonden verworven ataxie, ongespecificeerd
- FA01&XT9T- Ouderdomsgebonden artrose van de knie
- 2F34&XT9T- Ouderdomsgebonden goedaardige neoplasma van mannelijke geslachtsorganen
- GB04.Z&XT9T- Ouderdomsgebonden mannelijke onvruchtbaarheid, niet gespecificeerd.
- EE40.31- Ouderdomsgebonden kwetsbaarheid van de huid
- EJ20 – Fotoveroudering van de huid
- MB21.0- Ouderdomsgebonden cognitieve achteruitgang
- EE40.Y- Andere gespecificeerde atrofie of degeneratie van dermaal of onderhuids bindweefsel
- 9B10.0- Ouderdomsgebonden cataract
- 9B75.0- Ouderdomsgebonden maculadegeneratie
- MG2A- Ouderdom Leeftijdsgebonden afname van intrinsieke capaciteit
Conclusie
De ICD is belangrijk omdat zij een gemeenschappelijk kader biedt voor de universele registratie en monitoring van ziekten tussen verschillende landen, regio’s en ziekenhuizen. Hierdoor kunnen deze gegevens gemakkelijk wereldwijd worden gedeeld en geanalyseerd.
De WHO was van mening dat “dialoog heeft bijgedragen tot het vinden van een weg vooruit in deze kwestie” en heeft een speciale procedure ingesteld voor de herziening van de term “ouderdom”. De herziening heeft geleid tot de intrekking van de term “ouderdom” als categorietitel en indexlijst in de ICD-11, die is vervangen door “met veroudering verband houdende achteruitgang van intrinsieke capaciteiten”. Bovendien is het gebruik van de term “pathologisch” als uitbreidingscode (XT9T) om het normale proces van “veroudering” te beschrijven, vervangen door de veel geschiktere term “biologisch”.
Deze opname is voor een groot deel te danken aan het pleidooi voor een lang leven, in het bijzonder aan de jarenlange inspanningen van de International Longevity Alliance en haar belangrijkste activisten.
Veroudering staat nu dus in de ICD en kan officieel worden behandeld als een medische aandoening.
Het goede nieuws van deze maand: Aubrey de Grey’s kondigt verjongingsproeven aan op muizen
De beroemde biogerontoloog Aubrey de Grey’s werd geïnterviewd door Phil Newman, hoofdredacteur van Longevity.Technology. Hij kondigde aan dat zijn nieuwe stichting “verjongingsproeven” op muizen zal beginnen.
Er moeten innovatieve gecombineerde interventies op 18 maanden oude muizen worden gestart. Het doel is de resterende levensduur te verdubbelen.
Dit is uitstekend nieuws. Indien succesvol, biedt dit soort experimenten perfect bewijs voor de effectiviteit van een levensverlengde therapie in een diermodel.
Voor meer informatie