Het belangrijkste verschil tussen de huidige wereld van pre-overleving en de wereld na sterfelijkheid (gekoppeld aan veroudering) is dat onze acties en onze toekomst MEER betekenis zullen hebben [expliciet niet minder]. De roekeloze overgave waarmee we soms momenten van ons leven spenderen, vaak ten koste van onszelf en anderen, zal niet langer universeel te rechtvaardigen zijn met het excuus van “Ach, ik ga toch een keer dood, dan kunnen we net zo goed van het moment genieten”. 

-Jed Lye, moleculair fysioloog, 2021 Medium.com.

Het thema van deze maand: Veroorzaakt ultrabewerkt voedsel versnelde veroudering?

Inleiding

Ultrabewerkte voedingsmiddelen bevatten over het algemeen vijf of meer ingrediënten en bevatten vaak stoffen die je thuis niet vaak tegenkomt, zoals conserveringsmiddelen, emulgatoren, zoetstoffen en kunstmatige kleur- en smaakstoffen. Deze producten zijn over het algemeen langer houdbaar. Voorbeelden van sterk bewerkte voedingsmiddelen zijn ijs, ham, worst, chips, commercieel brood, ontbijtgranen, koekjes, frisdranken, yoghurt met vruchtensmaak, instant soepen en bepaalde alcoholische dranken zoals whisky, gin en rum.

Onderzoekers gebruiken vaak de NOVA-classificatie, een vierdelige schaal, om voedingsmiddelen in te delen naar de mate van industriële verwerking. Deze classificatie omvat onbewerkte of minimaal bewerkte voedingsmiddelen (zoals groenten en eieren), bewerkte ingrediënten (die over het algemeen toegevoegd worden aan gerechten en zelden los gegeten worden, zoals oliën, boter en suiker), bewerkte voedingsmiddelen (verkregen door het combineren van elementen uit de eerste twee categorieën, zoals zelfgebakken brood) en sterk bewerkte voedingsmiddelen (gemaakt met behulp van ruwe ingrediënten en stoffen die gemodificeerd door de industrie).

Schadelijke effecten

In 2023 voerde de British Heart Foundation twee onderzoeken uit naar de effecten van ultrabewerkt voedsel. Uit het eerste onderzoek, waarbij 10.000 Australische vrouwen over een periode van 15 jaar werden onderzocht, bleek dat degenen met de hoogste consumptie van ultraverwerkte voedingsmiddelen (Engelse afkorting UPF) in hun dieet 39% meer kans hadden op een hoge bloeddruk dan degenen met de laagste consumptie. Het tweede onderzoek is een uitgebreide analyse die 10 onderzoeken omvat met een deelnemersgroep van meer dan 325.000 mannen en vrouwen. Het toonde aan dat degenen met de hoogste consumptie van ultraverwerkte voedingsmiddelen 24% extra verhoogd risico hadden op ernstige hart- en vaatziekten, waaronder hartaanvallen, beroertes en angina pectoris.

Een onderzoek, gepubliceerd in het novembernummer 2022 van het American Journal of Preventive Medicine, geeft aan dat deze vezelrijke producten waarschijnlijk een rol hebben gespeeld bij ongeveer 10% van de sterfgevallen onder mensen tussen 30 en 69 jaar in Brazilië in 2019. Uit een ander onderzoek bleek dat deze voedingsmiddelen een significante invloed op de gezondheid hebben. Zo bleek uit een onderzoek dat in juli 2022 werd gepubliceerd in Neurology dat een toename van 10% in de consumptie van ultrabewerkte voedingsmiddelen het risico op dementie verhoogt.

Direct effect op veroudering

De consumptie van sterk bewerkte voedingsmiddelen wordt tevens in verband gebracht met de verkorting van DNA-telomeren, een factor die in verband wordt gebracht met een grotere kwetsbaarheid van huidcellen voor veroudering. Een experimenteel dermatologisch onderzoek bij laboratoriummuizen toonde aan dat degenen met verkorte telomeren vatbaarder waren voor tragere wondgenezing, huidzweren, vroegtijdige vergrijzing van het haar en haaruitval. Dr. Bes-Rastrollo wees erop dat oxidatieve stress en ontsteking, beide geassocieerd met uitdroging – factoren die vaak aanwezig zijn in sterk bewerkte voedingsmiddelen – vaak bijdragen aan telomeeratrofie. Oxidatieve stress kan de balans tussen vrije radicalen en antioxidanten in het lichaam verstoren, wat het immuunsysteem kan aantasten en het verouderingsproces kan versnellen, wat zich uit in het ouder uitziende huid.

Een ander onderzoek laat zien dat een hogere consumptie van sterk bewerkte voedingsmiddelen (>3 porties per dag) geassocieerd wordt met een hoger risico op kortere telomeren in een oudere Spaanse populatie van het SUN-project (886 deelnemers (645 mannen en 241 vrouwen) tussen 57 en 91 jaar). Deelnemers die de meeste UPF’s consumeerden hadden bijna twee keer zoveel kans op korte telomeren als deelnemers die de minste UPF’s consumeerden.

De belangrijkste conclusie van de studie, gepubliceerd in Springer in 2023, onthult een consistente trend: de kans op ziekte neemt toe naarmate men meer sterk bewerkte voeding consumeert. Wanneer men voornamelijk onbewerkte of minimaal bewerkte voeding consumeert, geldt het tegenovergestelde.. Concreet neemt de kans op voedingsstoornissen met bijna 50% toe bij een matige dagelijkse consumptie van bewerkte voedingsmiddelen. Deze verdubbelt bij een hoge consumptie ten opzichte van een zeer lage consumptie.

Op dezelfde manier geldt er een toenemende waarschijnlijkheid die geassocieerd wordt met een hogere consumptie van sterk bewerkte voedingsmiddelen. De studie suggereert dat personen met een nutritioneel kwetsbaar fenotype de neiging hebben om meer bewerkte en sterk bewerkte voedingsmiddelen te consumeren dan hun tegenhangers. Hoewel deze voedingskeuzes bijdragen aan de voedselzekerheid door onmiddellijke beschikbaarheid te garanderen, wat vooral gunstig is in het geval van invaliditeit, schieten ze tekort op het gebied van voedingskwaliteit.

Deze producten, voornamelijk kant-en-klare voedingsmiddelen of dranken, zijn hoofdzakelijk of volledig samengesteld uit  stoffen en additieven die afgeleid zijn van voedingsmiddelen, maar zijn zelf niet als zodanig te classificeren.. Als gevolg daarvan worden ze beschouwd als componenten van ongezonde voedingspatronen die in verband worden gebracht met nadelige gezondheidseffecten, waaronder algehele sterfte, hart- en vaatziekten, stofwisselingssyndroom, lichamelijke en cognitieve achteruitgang, kanker en andere gezondheidsproblemen.

Conclusie

Medisch onderzoek boekt spectaculaire vooruitgang. We zoeken voortdurend naar nieuwe manieren om ziekten te genezen en langer en gezonder te leven. De maximale levensverwachting neemt echter al tientallen jaren niet meer toe. De oudste persoon ooit, Jeanne Calment, stierf 26 jaar geleden op 122-jarige leeftijd. De oudste persoon ter wereld is “slechts” 116.

We weten allemaal dat de medicijnen die we slikken een van de grootste bronnen van gezondheidszorg zijn. We weten dat het innemen van meerdere medicijnen zowel goede als slechte uitwerkingen kunnen hebben. Maar we vergeten vaak dat we ook veel andere stoffen tot ons nemen, zoals lucht en voedsel.

Een van de prominentste oorzaken die de vooruitgang in gezondheid tegenwerkt, zou wel eens alle soorten vervuiling kunnen zijn die we binnenkrijgen. Luchtvervuiling is alomtegenwoordig over de hele wereld, maar gelukkig neemt het in veel opzichten wereldwijd af, hoewel fijnstof een vooraanstaande bron van zorg blijft. Voedsel, met name ultraverwerkt voedsel, zou ook een belangrijke bron van achteruitgang kunnen zijn. In feite kan het de bron zijn van een scala aan schade: van conserveringsmiddelen, suiker en verzadigde vetten… En door de ‘toxische cocktails’ die ontstaan uit onbekende combinaties van producten.  We moeten dringend meer te weten komen over deze stoffen, vanwege de risico’s die ze met zich meebrengen. Pas echter op dat risico’s overschat kunnen worden uit angst voor het ‘kunstmatige’. Bovendien kunnen sommige zeldzamere bewerkte producten heilzaam zijn zonder dat we het al ontdekt hebben.

Het goede nieuws van deze maand: AI voor een lang leven

De snelle ontwikkelingen op het gebied van kunstmatige intelligentie zijn overal in het nieuws. In de afgelopen weken zijn wereldleiders bij elkaar gekomen om de Bletchley Declaration aan te nemen. Recente discussies over AI richten zich op de risico’s, maar ook op de hoop op meer veerkracht en een betere gezondheid.

Het is duidelijk dat het primair gebruiken van AI voor doeleinden die te maken hebben met medisch onderzoek, een langere levensduur, meer veerkracht, etc. een manier is om de risico’s van AI te beperken. Bedrijven en organisaties werken actief in deze richting. Zie bijvoorbeeld de website van Longevity GPT.

In Europa biedt de combinatie van spraakmakende AI-bedrijven in de gezondheidszorg en spraakmakende gegevens van de European Health Data Space (EHDS) enorme mogelijkheden. Als de Europese volksgezondheidsinstellingen hier snel in betrokken raken, liggen doorbraken in een lang leven voor iedereen (en niet slechts voor enkelen) binnen handbereik.

Voor meer informatie

• Heales, Longevity Escape Velocity Foundation, International Longevity Alliance, Longecity en Lifespan.io
• Maandelijks wetenschappelijk nieuws van Heales
• Heales YouTube-kanaal
• AI-gegenereerde afbeelding
• Neem contact met ons op

In de jaren 1900 schreef de baanbrekende immunoloog Elie Metchnikoff, vice-president van het Pasteur Instituut te Parijs: “Veroudering is een ziekte die behandelt moet worden als elke andere ziekte.” Zijn werk droeg bij aan de interesse in veroudering als een beheersbaar probleem. (Bron)

Het thema van deze maand:  Naakte molratten

Inleiding

Naakte molratten, vaak bekend als de “zandpup” en wetenschappelijk Heterocephalus glaber (NMR) genoemd, zijn de langst levende knaagdieren in het dierenrijk met een indrukwekkende maximale levensduur van 30 jaar. Deze levensduur overtreft de verwachtingen op basis van hun geringe lichaamsgrootte met een opmerkelijke factor vijf. Deze opmerkelijk sociale knaagdieren ter grootte van een muis zijn inheems aan de droge en semi-aride gebieden van de Hoorn van Afrika en delen van Kenia, vooral in de Somalische regio’s, waar ze van nature onderaardse holen bewonen. Door hun uitzonderlijke eigenschappen zijn ze onderwerpen van onschatbare waarde geworden voor wetenschappelijk onderzoek dat gedragsstudies, neurologisch onderzoek, ecofysiologisch onderzoek en vooral gerowetenschap omvat!

Deze vreemd uitziende (lelijke) dieren zijn ook op andere manieren specifiek. Ze hebben zich aangepast aan het leven in holen, een stabiele ondergrondse omgeving waar geen adembare lucht is, en kunnen overleven met minder zuurstof dan andere zoogdieren. Naakte molratten worden samen met de nauwe Damaraland molrat beschouwd als de enige zoogdieren die “eusociaal” zijn. Ze leven in groepen met alleen een “koningin-moeder”.

 Worden ze ouder? 

Je kunt veroudering op vele manieren definiëren. Eén van de manieren om het te definiëren is als een degradatiefenomeen. Dit betekent dat de kans om te sterven toeneemt met de leeftijd.

Voor mensen wordt dit de wet van Gompertz genoemd, om precies te zijn de wet van Gompertz-Makeham over sterfte. Vanaf de leeftijd van 30 jaar verdubbelt de kans om te sterven elke 8 jaar.  Voor veel dieren is er een vergelijkbare curve, maar de snelheid van verdubbeling is heel anders. Bij muizen bijvoorbeeld verdubbelt de kans om te sterven elke 3 maanden.

We hebben betrouwbare statistieken voor de sterfte van mensen, ratten, muizen en sommige andere zoogdieren die met mensen samenleven. Maar voor wilde dieren zijn statistieken veel minder eenvoudig vast te stellen.

Wat naakte molratten betreft, worden er al tientallen jaren enkele kolonies in gevangenschap gehouden. Het positieve nieuws is dat de sterfte niet meetbaar is toegenomen. Dit is 5 jaar geleden gemeten en onlangs opnieuw. Betekent dit dat deze zoogdieren “biologisch onsterfelijk” zijn? Daar zijn we op dit moment nog lang niet zeker van.

Ten eerste is het aantal naakte molratten waarvan is aangetoond dat ze op hoge leeftijd nog in leven zijn, tot nu toe laag. De oudste dieren zijn amper 30 jaar oud en slechts één dier bereikte de leeftijd van 40 jaar. Deze statistieken moeten dus nog worden bevestigd. 

De levensduur van veertig jaar is bijna 10 keer langer is dan de maximale levensduur van ratten en muizen. Deze levensduur is echter niet veel langer dan die van de oudste langlevende knaagdieren, namelijk eekhoorns (23 jaar en 6 maanden). En er zijn zelfs andere kleine zoogdieren die een langere levensduur hebben. Een Brandt’s vleermuis (Myotis brandtii) leeft al minstens 41 jaar in het wild. 

Het zou ook kunnen dat het sterftecijfer tot een bepaalde leeftijd niet meer toeneemt, maar dat het proces van accumulatie niet stopt, wat na een “plateau” onvermijdelijk leidt tot de dood op hoge leeftijd. Het feit dat de epigenetische leeftijd van naakte molratten verandert met de leeftijd en het feit dat zeer oude individuen er ouder uitzien dan jongere, zijn elementen die deze hypothese bevestigen. Tot spijt van onderzoekers die een recept voor een lang leven hopen te vinden.

De genen van een lang leven overdragen

Het is niet zeker dat genetische verschillen tussen mensen een heel grote invloed hebben. Wat we tot nu toe weten is dat veel ((combinaties van)) genen een matige invloed hebben.

Maar het is zeker dat genetisch dicht bij elkaar staande dieren een zeer verschillende maximale levensduur hebben. De overdracht van langlevende genen is dus een mogelijke oplossing.

Dit is onlangs getest met een gen van naakte molratten op muizen. Het overgebrachte gen verbetert de productie van hyaluronzuur, een stof met veel positieve aspecten. Het resultaat van het eerste experiment is relatief goed. Inderdaad “Verhoogd hyaluronzuur door naakte molrat Has2 verbetert de levensduur bij muizen,” De verlenging van de levensduur ligt tussen 4,4 en 16 % (voor mannelijke muizen) volgens verschillende schattingen.

Conclusie:

Zullen we in een niet zo verre toekomst net zulke spectaculaire veranderingen in levensduur hebben als de veranderingen die vele jaren geleden werden verkregen met genetische veranderingen in C Elegans wormen met een verdubbeling van de levensduur? We weten het niet, en het langlevendheidsveld is ingewikkeld. Maar we moeten zeker proberen, met hulp van naakte molratten en ook met hulp van A.I. om gegevens beter te begrijpen, te onderzoeken, te vergelijken, te verzamelen en klinische proeven te doen op ratten en mensen.

Het goede nieuws van de maand: Dublin Longevity Declaration.

U bent uitgenodigd om deze verklaring te ondertekenen. Een verlenging van de gezonde levensduur door een veel betere behandeling van ouderdomsziekten zou buitengewone voordelen opleveren, waaronder besparingen van letterlijk triljoenen dollars per jaar aan kosten voor de gezondheidszorg. 

Tientallen vooraanstaande experts, honderden wetenschappers en duizenden “gewone” burgers verklaren dat een dergelijke vooruitgang nu mogelijk binnen handbereik is, door de onderliggende processen van veroudering aan te pakken, en dat de inspanningen om dit te bereiken onmiddellijk en sterk uitgebreid moeten worden.

Voor meer informatie

• Heales, Longevity Escape Velocity Foundation, International Longevity Alliance, Longecity en Lifespan.io.
• Heales Maandelijks Wetenschapsnieuws
• Heales YouTube-kanaal
• Bron van de afbeelding: prompt Dessine un rat-taupe nu dans un laboratoire avec des éprouvettes style Van Gogh
• Neem contact met ons op

“Eerst niet schaden is een klassiek principe van de medische ethiek. Aanvulling: Niets doen is mensen schaden.”

De beroemde wetenschapper Brian Kennedy tijdens de International Longevity Summit in Dublin, augustus 2023

Het thema van deze maand: Recente Conferenties over Lang Leven.

Inleiding

De afgelopen weken zijn er veel conferenties georganiseerd over een lang leven. De Longevity+DeSci Summit in New York, 10 en 11 augustus, de Longevity Summit in Dublin, 17-20 augustus, de International Longevity Summit in Johannesburg 23 en 24 augustus, de Aging Research & Drug Discovery bijeenkomst ARDD in Kopenhagen, 28 augustus – 1 september en het Raadfest in Californië, 5 – 8 september.

Duizenden mensen hielpen mee op de sites en online. Hier geven we een korte feedback over elke conferentie en daarna algemene opmerkingen over wat er tijdens de conferenties is besproken.

Eén doel: een lang leven voor iedereen, veel standpunten

Gastheren en sponsors zijn steeds diverser op het gebied van langlevendheid. De toenemende diversiteit van mensen binnen het “langlevendheidsveld” is nuttig en is ook meer genderevenwichtig dan in het verleden, vooral onder jonge wetenschappers. Sommigen bieden subsidies en fondsen aan, anderen zoeken ernaar. Sommigen verkopen iets, en de meesten willen hun kennis delen.

De longevity+Desci Summit NYC werd georganiseerd door Lifespan.io, de grootste “activistische” organisatie voor een lang leven. Een van de belangrijkste aspecten was de promotie van een gedecentraliseerde manier van medisch onderzoek (Desci voor “Decentrale wetenschap”). Het doel van gedecentraliseerde wetenschap is “het verhogen van wetenschappelijke financiering, het bevrijden van kennis uit silo’s en het wegsnijden van door winst gedreven tussenpersonen, zoals uitgeversconglomeraten die wetenschappelijke gegevens opsluiten achter betaalmuren.”

De Longevity Summit in Dublin is de grootste conferentie van de Longevity Escape Velocity Foundation, de organisatie die onlangs is opgericht door Aubrey de Grey. Gedurende 4 dagen ontmoetten wetenschappers, maar ook specialisten op het gebied van veroudering, vertegenwoordigers van langlevende bedrijven en organisaties die medische vooruitgang promoten elkaar.

De International Longevity Summit in Johannesburg was een grote conferentie, de eerste in zijn soort in het jongste continent. Het werd georganiseerd door Afro-Longevity en de Transdisciplinaire Agora For Future Discussions (TAFFD).

De Aging Research & Drug Discovery bijeenkomst (ARDD) werd georganiseerd in Kopenhagen door een geweldige wetenschapper en gastheer Scheibye-Knudsen. De conferentie duurde 5 dagen, elke dag met toespraken de hele dag en zelfs ’s avonds. Het is de best denkbare plaats voor de confrontatie van nieuwe ideeën, ontdekkingen en hypotheses over de mysteries van veroudering.

Het RAAD festival streeft naar een “Revolutie tegen Veroudering en Dood”. Het is een plek waar wetenschappers komen, maar ook minder “serieuze” mensen en waar de wil en het enthousiasme voor radicaal lang leven het grootst is.

Belangrijkste thema’s tijdens de conferenties

Biomarkers 

Er waren veel belangrijke discussies over “biomarkers van ouderdom”. Dit zijn moleculaire of fysiologische indicatoren die gebruikt worden om het verouderingsproces van een individu te beoordelen. Ze bieden waardevolle inzichten in de algemene gezondheidsstatus van een persoon en kunnen worden gebruikt om de effecten van veroudering op verschillende aspecten van biologie, gezondheid en een lang leven te bestuderen. Tijdens deze conferenties presenteerden veel onderzoekers hun biomarkers, waaronder glycaanbiomarkers, de nucleaire envelop en microbiota. Deze kunnen worden gebruikt om je biologische leeftijd te bepalen en om manieren te vinden om die leeftijd te vertragen. Op het gebied van lang leven is er een groeiende discussie rond alle biomarkers en er is aantoonbaar een zekere trendmatigheid rond hen ontstaan, mogelijk door hun commerciële aantrekkingskracht op het publiek. 

Voedingsmiddelen die een gezonder en langer leven bevorderen 

Sommige lezingen onthulden het potentieel van een gezonde voeding om een gezonder en langer leven te bevorderen. Natuurlijke senolytische voedingsmiddelen hebben aangetoond senescente cellen te kunnen verminderen, wat bijdraagt aan een betere veroudering. Dit zijn onder andere soja-eiwitten, bosbessen, resveratrol-rijke druiven, omega-3-rijke vis, appels en broccoli. Bovendien werden passievrucht en krillolie onderzocht op hun invloed op het voorkomen van de ziekte van Alzheimer. Deze specifieke voedingsmiddelen zouden beschermende eigenschappen kunnen bieden die kunnen helpen de cognitieve gezondheid te beschermen en het algehele welzijn te bevorderen als je ouder wordt.

Lichamelijke activiteit 

Het is aangetoond dat regelmatige lichaamsbeweging een significante positieve invloed heeft op de levensduur. Onderzoek bij muizen heeft aangetoond dat drie keer per week bewegen hun levensduur kan verlengen door de functie van cycline D1 (een belangrijke regulator van celcyclusprogressie) te herstellen. Het onderzoek suggereert dat het induceren van cycline D1 de gunstige effecten van lichaamsbeweging kan repliceren. Verder kunnen genen zoals ACTN3 en R577X, die vaak voorkomen bij meer atletische mensen, een rol spelen bij het bevorderen van een lang leven. Lichaamsbeweging stimuleert ook het vrijkomen van Interleukine 6 (een molecuul dat een rol speelt in het immuunsysteem), dat de glucose-inname verhoogt en lipolyse bevordert, wat bijdraagt aan de algehele gezondheid. Daarnaast kan regelmatige lichaamsbeweging leiden tot positieve epigenetische veranderingen in genexpressie, terwijl splicingveranderingen die geassocieerd worden met veroudering gereguleerd kunnen worden door calorierestrictie en lichaamsbeweging. Tot slot wordt lichaamsbeweging in verband gebracht met een verhoogd taurinegehalte, een aminozuur dat een rol speelt bij het vertragen van celveroudering. 

Geneesmiddelen voor een lang leven

Er werden veel medicijnen gepresenteerd. Hiertoe behoorden rapalogs genaamd Next Generation Tornado, die een eiwitcomplex remmen dat de neiging heeft om met het ouder worden ontregeld te worden (TORC1). Claromer presenteerde MXB-22,510, een potentiële substituut voor het antimicrobiële peptide LL-37, dat veelbelovend is voor het verbeteren van het immuunsysteem. Spermidine zou door zijn rol in het verbeteren van CD8-functies en autofagie het risico op geheugenverlies en dementie op oudere leeftijd kunnen verminderen. Nicotinamide mononucleotide (NMN) heeft de aandacht getrokken vanwege zijn vermogen om de NAD-spiegels te verhogen en cellulaire senescentie te voorkomen. Nintedanib wordt onderzocht als een geneesmiddel tegen veroudering. Quercetine en fisetine worden onderzocht op hun ontstekingsremmende eigenschappen. Deze moleculen vertegenwoordigen opwindende wegen in het streven naar het verlengen van de levensduur en het bevorderen van gezond ouder worden. En last but not least zou 1500 mg Metformine per dag voor 50-plussers een positieve invloed kunnen hebben op kanker, diabetes en lange COVID.

Een paar blinde vlekken

Het valt te betreuren dat de wereldwijde daling van de levensverwachting (zie onze vorige nieuwsbrief) tijdens de conferenties vrijwel niet aan de orde kwam.

In hetzelfde “niet concreet genoeg” perspectief, zijn helaas de meeste interventies met betrekking tot nieuwe therapieën en hoe veelbelovend ze zijn, ontoereikend om echte vooruitgang van de levensverwachting in muizen (en nog minder in mensen) te bewijzen. Het is soms spectaculair teleurstellend dat metingen door biomarkers sterke bevestigingen van een lange levensduur ondersteunen, maar niet worden bevestigd door metingen van een echte levensduur.

Gelukkig zijn er uitzonderingen, waarvan het experiment met 1000 oude muizen door de Longevity Escape Velocity Foundation de grootste is.

Gentherapieën, regulatie van metabolische routes en expressie van genen.

De gentherapie die Liz Parrish kreeg, richt zich op telomerase, dat de genomische stabiliteit verbetert, senescentie vermindert en zelfs kanker kan voorkomen, follistatine, dat de spiermassa vergroot en verbetert en broosheid vermindert, en klotho, een enzym dat de hersenfuncties optimaliseert en de schade veroorzaakt door oxidatieve stress wegneemt.

Er is veel veelbelovende vooruitgang geboekt op het gebied van verjonging. Een van de meest spectaculaire recente experimenten die tijdens de conferenties aan bod kwamen, is de overdracht van genen van naakte molratten naar muizen met een (matig) levensverlengend effect.

Veelbelovend is ook het onderzoek dat bevestigt dat verschillende chemische “cocktails” een jeugdig genoombreed transcriptprofiel kunnen herstellen en transcriptomische veroudering kunnen omkeren zonder de cellulaire identiteit aan te tasten. Dit zou veel eenvoudiger moeten zijn dan het gebruik van de Yamanaka-factoren.

Conclusie: 

Er waren nog nooit zoveel interessante en diverse conferenties in zo’n korte tijd, nog nooit zoveel diversiteit aan wetenschappers, vooral jonge mensen en vrouwen, nog nooit zoveel sponsors en industriëlen die actief werken aan een lang leven.

Dit alles, meer samenwerking en de snelle opkomst van AI kunnen gouden tijden aankondigen voor een gezond lang leven. En dat in een relatief nabije toekomst. 

Het goede nieuws van de maand: De zoektocht naar verjonging zonder herprogrammering vordert

In 2012 won professor Shinya Yamanaka van Kyoto University de Nobelprijs voor de Fysiologie of Geneeskunde 2012. Hij ontdekte dat volwassen cellen kunnen worden geherprogrammeerd tot pluripotente stamcellen (iPSC’s), die kunnen differentiëren in elk type cel door de introductie van 4 herprogrammeringsfactoren (c-Myc, Klf4, Oct3/4 en Sox2).

De wetenschappers van de organisatie Clock.bio bevestigen dat een cocktail van bestaande medicijnen de sleutel kan zijn tot het herstel van alle kenmerken van veroudering.

Voor meer informatie

• Heales, Longevity Escape Velocity Foundation, International Longevity Alliance, Longecity en Lifespan.io. 
• Heales Maandelijks Wetenschapsnieuws
• Heales YouTube-kanaal
• Neem contact met ons op

 “Al mijn bezittingen voor een moment.”

Toegeschreven aan Koningin Elizabeth I op haar sterfbed, 69 jaar oud, in 1603.

Het thema van deze maand: Daling van de levensverwachting. Na de COVID-19, (wanneer) komt de opleving?

Inleiding

De gemiddelde levensverwachting is de afgelopen 70 jaar elk jaar verbeterd, vanaf het einde van de Tweede Wereldoorlog. Vanaf ongeveer 1948 overtrof de levensverwachting het vooroorlogse niveau. Dit betekent dat wat betreft levensverwachting (en waarschijnlijk ook de gemiddelde wereldwijde rijkdom en geluk), elk jaar wereldwijd beter was dan ooit.

Dit leek een onverbrekelijke trend, ook al daalde de levensverwachting in sommige delen van de wereld aanzienlijk. De daling in de landen van het “Europese communistische blok” in de jaren zeventig van de vorige eeuw en aan het eind van de 20e eeuw in veel Afrikaanse landen als gevolg van aids onderbrak de wereldwijde trend bijvoorbeeld niet.

Maar de covid veranderde de situatie drastisch, wat velen van ons, vooral longevisten, nog steeds onderschatten.

Statistieken

Om de situatie volledig te begrijpen, zijn dit de globale gegevens:

Tussen 2000 en 2019, hebben we meer dan vijf jaar aan levensverwachting gewonnen.

In 2020 en 2021 zijn we ongeveer een derde hiervan kwijt en keren we terug naar de situatie rond 2013. Patrick Heuveline schreef in Population and Development Review: Na 69 jaar ononderbroken stijging van 1950 tot 2019, is de wereldwijde levensverwachting hier naar schatting gedaald met 0,92 jaar tussen 2019 en 2020 (voor beide geslachten) en met nog eens 0,72 jaar tussen 2020 en 2021.

De slechtste situatie onder de grote geïndustrialiseerde landen is ongetwijfeld in de VS. Dit is het land met het hoogste budget ter wereld voor gezondheidszorg (in absolute termen, per inwoner en als percentage van het BBP). Dit is het land met de meeste (gerenommeerde) wetenschappers ter wereld. Toch is de levensverwachting gedaald tot het niveau van het einde van de 20e eeuw (1996)!

We hebben niet veel informatie over de evolutie van 2022. We hebben echter relatief goede gegevens voor Europese landen. We kunnen zeggen dat de situatie in dit continent niet meer lijkt te verslechteren, maar ook (nog?) niet teruggaat naar de pre-covid situatie. We weten bijvoorbeeld dat de levensverwachting daalde in Denemarken, stabiel bleef in België en licht verbeterde in Frankrijk.

Om de evolutie van de afgelopen maanden te volgen,volgt de site Momo de Europese MOnthly MOrtality-activiteit, met als doel het detecteren en meten van excessieve sterfgevallen gerelateerd aan seizoensgriep, pandemieën en andere bedreigingen voor de volksgezondheid. De laatste maanden lijken we terug bij (maar niet beter dan) de pre-covid situatie.

Primaire oorzaak: COVID-19

Volgens de Centers for Disease Control and Prevention waren er in 2020 in de VS tien doodsoorzaken voor volwassenen boven de 65 jaar:

1. Hartaandoeningen: 556,665
2. Kwaadaardige gezwellen (kankers): 440,753
3. COVID-19: 282.836
4. Cerebrovasculaire aandoeningen: 137,392
5. Ziekte van Alzheimer: 132,741
6. Chronische aandoeningen aan de onderste luchtwegen: 128,712
7. Diabetes mellitus: 72,194
8. Onopzettelijke letsels: 62,796
9. Nefritis: 42.675
10. Griep en longontsteking: 42.511

Natuurlijk is de covid nieuw in deze lijst vergeleken met voorgaande jaren. Het aantal slachtoffers is waarschijnlijk een onderschatting.

Directe en indirecte medische gevolgen

Lange covid

Lange covid is in het bijzonder zorgwekkend bij oudere mensen (d.w.z. 65 jaar of ouder), die een groter risico lopen op aanhoudende symptomen die in verband worden gebracht met COVID-19. Bovendien zou deze ziekte chronische aandoeningen die vaak voorkomen bij oudere mensen, zoals hart- en vaatziekten, ademhalingsaandoeningen, neurodegeneratieve aandoeningen en functionele achteruitgang, kunnen uitlokken of verergeren. Bovendien mogen de verstorende effecten van COVID-19 op oudere mensen niet worden onderschat; lockdowns en andere beperkingen kunnen de sociale interacties van oudere mensen hebben verminderd en het is ook waarschijnlijk dat zij tijdens de pandemie een echtgenoot of geliefde hebben verloren, wat kan bijdragen tot mentale en fysieke achteruitgang.

Geen reboundeffect, tenminste tot 2022

Logischerwijs zou er na het hoge dodental van de COVID-19 een “rebound effect” moeten zijn omdat “zwakke mensen” werden “geëlimineerd” en “sterke mensen” overleefden. Een dergelijk effect werd niet vastgesteld, waarschijnlijk onder andere vanwege de negatieve gevolgen van de lange covid.

Tekort aan andere medische interventies

Door de COVID-19 crisis en alle maatregelen om besmetting te voorkomen, is het een uitdaging geweest om een normale behandeling van veel andere ziekten te hebben, vooral in rijke landen en om het ritme van vaccinatie aan te houden, vooral in arme landen. Het is ook waarschijnlijk dat het vertrouwen in vaccinatie is afgenomen.

Geen toename van zelfmoorden onder ouderen

Velen dachten dat de lockdown, de beperkingen en de crisis een golf van zelfmoorden zouden veroorzaken. Dit was over het algemeen niet het geval voor zover we weten (statistieken over zelfmoorden zijn niet altijd betrouwbaar).

Andere mogelijke oorzaken van de daling van de levensverwachting zijn voedsel, (lucht)vervuiling en andere milieuaspecten.

Helaas is COVID-19 niet de enige reden  die de levensduur zou kunnen doen afnemen. Er zijn minstens drie redenen om pessimistisch te zijn.

Eerst zwaarlijvigheid en te bewerkt voedsel. Het eten van bewerkte en geraffineerde voedingsmiddelen kan leiden tot gewichtstoename en obesitas omdat ze meestal weinig eiwitten en veel vetten en koolhydraten bevatten. Dit kan ertoe leiden dat mensen te veel van deze voedingsmiddelen eten om aan de eiwitbehoefte van hun lichaam te voldoen. De laatste decennia zijn de kwaliteit en kwantiteit van voedsel voortdurend verbeterd en zeer giftige stoffen zijn veel minder aanwezig. Maar nieuwe stoffen en ‘toxische cocktails’ kunnen zich geleidelijk ophopen.

Tweede: luchtvervuiling: Net als voedsel is luchtvervuiling tegelijkertijd minder een probleem en meer een probleem. Het is minder een probleem, vooral in Europa en Noord-Amerika, omdat zeer zware vervuiling, snelle en dodelijke, minder aanwezig is. Bijvoorbeeld, de grote smog van Londen doodde duizenden mensen in 1952. Maar het is meer een probleem met betrekking tot de effecten op lange termijn door kleine deeltjes, microplastics, …

Een van de meest zorgwekkende aspecten van de wereldgezondheid is de wereldwijde afname van de populatie geleedpotigen (insecten en spinachtigen) in het grootste deel van de wereld.

Dit is zeer zorgwekkend, omdat insecten relatief resistent zouden zijn tegen veel stoffen. Hun aantal lijkt zelfs af te nemen in regio’s waar de natuur verbetert. We weten niet waarom dit gebeurt, maar een van de oorzaken is waarschijnlijk de wereldwijde toename van vervuilde stoffen.

Natuurlijk kan dit in de toekomst ook gevolgen hebben voor mensen. Misschien heeft de opkomst van sommige stoffen of “toxische cocktails” nu al invloed op ons zonder dat we het merken, behalve via zwakke signalen zoals allergieën.

Tot slot, maar mogelijk niet in de laatste plaats, sterven er steeds meer mensen door de opwarming van de aarde. Er is nog geen negatief wereldwijd effect omdat er op dit moment meer mensen sterven aan situaties die gerelateerd zijn aan (te) koude situaties dan aan (te) warme situaties. Dit zou echter drastisch kunnen veranderen wanneer de opwarming van de aarde hogere en langere hittegolven veroorzaakt. 

Conclusie: Wat zouden longevisten kunnen doen?

COVID-19 was niet alleen slecht nieuws over de strijd tegen veroudering. COVID-19 was meer gerelateerd aan veroudering dan de meeste overdraagbare of niet-overdraagbare ziekten. Deze ziekte zette staten, internationale organisaties en gezondheidsautoriteiten ertoe aan om meer te investeren in preventie, onderzoek en economische maatregelen dan voor welke andere ziekte dan ook.

Wij beschavingen weten nu dat we sterfelijk zijn, schreef Paul Valery in 1919, aan het einde van de bloedige Eerste Wereldoorlog. Ongeveer een eeuw later weten we dat zelfs snelle wetenschappelijke en medische vooruitgang kan samengaan met een verminderde gezondheid (en rijkdom).

Om dit om te keren zouden we beter georganiseerd, minder bureaucratisch en transparanter moeten zijn, minder patenten en Intellectueel eigendomsrecht moeten gebruiken en echt meer kennis moeten delen in een open-source visie.

We moeten ook systematischer nadenken over veerkracht en gezondheid. We hebben betrouwbaardere gegevens nodig die echt toegankelijk zijn voor wetenschappers, met meer klinische proeven. De resultaten, slecht, goed en zelfs niet-significant, moeten beschikbaar zijn om wegen te openen (als ze positief zijn), deuren te sluiten (als ze negatief of neutraal zijn) en verder geanalyseerd en gecureerd te worden, wat gemakkelijker kan dankzij de kunstmatige intelligentie van vandaag en morgen.

Het zou kunnen dat de afname van rijkdom maar tijdelijk is indien de accumulatie van kennis niet stopt. Het negatieve sneeuwbaleffect zou kunnen stoppen. Dit is echter niet zeker. We zouden gul kunnen zijn tegenover de burgers om zo snel mogelijk weer collectief in levensverwachting te kunnen stijgen. Dit is ook vrijgevigheid naar onze toekomstige senescente zelf.

Het goede nieuws van de maand: Het sterftecijfer van naakte molratten neemt niet toe met de leeftijd

De meeste kleine zoogdieren hebben een korte levensduur. Naakte molratten behoren tot de uitzonderingen. De oudst bekende naakte molrat is bijna 40 jaar oud en leeft tien keer langer dan de oudste muis of rat.

Maar er is meer positief nieuws. Deze knaagdieren worden al vele jaren gevolgd en tot nu toe lijken ze niet te verouderen. Om precies te zijn, zelfs als er enkele tekenen zijn dat ze ouder worden, stellen de bekende statistieken vast dat hun waarschijnlijkheid om te sterven helemaal niet toeneemt met de leeftijd, Dit werd al aangekondigd in 2018, en het werd een paar dagen geleden stevig bevestigd met gegevens van dezelfde groep dieren.

Voor meer informatie

• Heales, Longevity Escape Velocity Foundation, International Longevity Alliance, Longecity en Lifespan.io.
• Heales Maandelijks Wetenschapsnieuws
• Heales YouTube-kanaal
• Source ven de schema: Global life expectancy, 2010-21 (both sexes, in years). 2010-19, United Nations (2019); 2010-21, Patrick Heuveline’s calculations
• Neem contact met ons op

Alles in de menselijke geschiedenis begint als Science-Fiction. Duizenden jaren lang heeft de mens ervan gedroomd om te kunnen vliegen en vandaag de dag vliegen we zonder er bij na te denken. (…) Als we de planeet niet eerst vernietigen, is wat we gaan zien fenomenaal.

Dus het is goed nieuws? Het is geweldig nieuws. We gaan fuseren met technologie, waardoor we langer zullen kunnen leven en slimmer worden. We moeten dringend AI gebruiken om onze problemen op te lossen. (…)

-Jeanette Winterson, romanschrijfster (vertaling, bron)

Het thema van deze maand: Hoe langlevenden hun gezondheids- en onderzoeksgegevens kunnen delen

Inleiding

Geschreven taal werd waarschijnlijk meer dan vijfduizend jaar geleden uitgevonden om gegevens vast te leggen. In 2023 slaan we elke dag meer gegevens op dan in de hele geschiedenis van de mensheid vóór de 20e eeuw. Vandaag de dag bestaat ongeveer 30% van al deze gegevens uit gezondheidsgegevens. Medische gegevens over oudere mensen, vooral in rijke landen, worden tientallen jaren opgeslagen in ziekenhuizen en medische laboratoria en zijn algemeen elektronisch beschikbaar. Ze bevatten gedetailleerde gegevens over honderden miljoenen mensen. Sterker nog, we hebben nu basisinformatie over de grote meerderheid van de bewoners van deze planeet (geboortedatum, vaccinatie, aantal kinderen, belangrijkste ziektes en aan het einde van het leven, oorzaak en datum van overlijden, …).

Met andere woorden, we hebben niet alleen gegevens nodig, maar eerst moeten we gezondheidsgegevens beter delen en cureren. Om die gegevens te analyseren en vooruitgang te boeken tegen senescentie, hebben we al hulpmiddelen. Met andere woorden, we hebben niet alleen betere AI nodig voor gezondheid, we moeten er ook betere toegang toe hebben.

Deze vragen zijn 3 jaar geleden al aan bod gekomen in een nieuwsbrief. Gelukkig gaat de vooruitgang snel, onder andere op Europees niveau en natuurlijk ook wat betreft AI-tools.

Toegang tot gegevens: Recht om gegevens te delen. Wetenschappelijke vooruitgang en intellectuele eigendomsrechten.

Het recht op gezondheid is een universeel recht, een van de basisvoorwaarden voor het recht op leven. Artikel 27 van de Universele Verklaring van de Rechten van de Mens stelt dat iedereen het recht heeft om “te delen in de wetenschappelijke vooruitgang en de voordelen daarvan”. Evenzo bepaalt artikel 15 van het Internationaal Verdrag inzake Economische, Sociale en Culturele Zaken het recht om “te genieten van de voordelen van de wetenschappelijke vooruitgang en de toepassingen daarvan”.

Internationale verdragen en nationale wetten creëren echter ook rechten die verband houden met de bescherming van de belangen van de auteurs van wetenschappelijk werk. Op medisch gebied gaat het om patenten, maar ook om vele andere ingewikkelde regels met betrekking tot intellectueel eigendom.

In theorie bestaan patenten om een uitvinding aan iedereen bekend te maken en tegelijkertijd de rechten van uitvinders te beschermen en hen aan te moedigen om zoveel mogelijk uitvindingen te doen. In de praktijk gebruiken investeerders medisch onderzoek meestal om medicijnen en producten te verkopen die door anderen zijn uitgevonden. De informatie met betrekking tot de resultaten wordt vaak gedeeltelijk geheim gehouden, zodat het voor anderen moeilijker is om de patentrechten te schenden, maar ook om soortgelijke of betere producten te maken.

  Gegevens met betrekking tot het onderzoek:

• “Positieve” resultaten worden alleen openbaar gemaakt als dat absoluut noodzakelijk is voor de patenten. Erger nog, ze zullen vaak pas openbaar worden gemaakt wanneer het patent beschikbaar is, omdat als er informatie wordt gecommuniceerd, het patent zou kunnen worden geweigerd.
• “Negatieve” resultaten worden niet openbaar gemaakt omdat ze niet nuttig zijn voor de patenten. Erger nog, ze zullen vaak geheim worden gehouden vanwege slechte publiciteit in verband met “mislukkingen” van het onderzoek.

Privacy, veiligheid, geïnformeerde toestemming

In dit deel van de nieuwsbrief gaan we vooral in op vragen over de Europese Unie en de VS. China en andere landen benaderen deze situaties op heel verschillende manieren.

In theorie zouden de meeste Europese burgers toegang moeten hebben tot hun eigen gezondheidsgegevens. Ze zouden ook het recht moeten hebben om deze gegevens niet te delen zonder geïnformeerde toestemming dankzij de beroemde General Data Protection Regulation (GDPR). Sommige categorieën gegevens zijn beter beschermd omdat ze “gevoeliger” zijn en gezondheidsgegevens behoren tot die categorieën. Ten slotte is in theorie geen geïnformeerde toestemming nodig om gezondheidsgegevens te gebruiken in bepaalde omstandigheden, zoals wetenschappelijk onderzoek.

In de praktijk is de situatie in veel Europese landen echter heel anders en kan als volgt worden samengevat:

• Burgers hebben vaak geen eenvoudige toegang tot hun eigen medische gegevens. In België bestaat bijvoorbeeld wel het recht op inzage in de dossiers, maar nog niet het recht op toegang tot een elektronisch dossier.
• Burgers hebben niet de mogelijkheid om deel te nemen aan medische experimenten en wetenschappelijke kennis te delen, zelfs niet als ze dat willen uit persoonlijk of collectief belang en zelfs niet als ze expliciet geïnformeerde toestemming hebben gegeven. Het is mogelijk om deel te nemen aan klinische studies, maar in de meeste gevallen worden de resultaten niet gedeeld of gepatenteerd.
• Onderzoekers hebben geen toegang tot de gedetailleerde gezondheidsgegevens van de meeste burgers en ze moeten vaak betalen om toegang te krijgen tot informatie.
•     Medische gegevens zijn vaak het onderwerp van ondoorzichtige en egoïstische commerciële transacties. Zoals hierboven aangegeven, kunnen “positieve” resultaten geheim worden gehouden om later verkocht te worden. “Negatieve” resultaten kunnen geheim worden gehouden omdat ze niet nuttig zijn en zelfs slecht kunnen zijn voor sommige bedrijven die bepaalde producten verkopen.
• De ontwikkeling van onderzoek met behulp van kunstmatige intelligentie en “massale medische gegevens” wordt vertraagd, omdat bevooroordeelde en verkochte gegevens mogelijks meer onnauwkeurigheden bevatten.

In de VS wordt de situatie goed beschreven door de beroemde advocaat Orly Lobel: Privacy – en zijn alomtegenwoordige uitloper, de NDA (non-disclosure agreement) – is ook geëvolueerd om de machtigen en rijken af te schermen tegen het recht van het publiek om te weten. (…) Maar er is veel meer gezondheidsinformatie die verzameld moet worden en het voorrang geven aan privacy kan slecht zijn voor je gezondheid.

Curation

Datacuration is een proces dat gegevens verbetert die niet voldoen aan een kwaliteitsnorm vanwege ontbrekende of onjuiste waarden, waardoor de hoeveelheid onbruikbare gegevens afneemt. Dit proces omvat activiteiten zoals dataselectie, classificatie, validatie en herstel van ongelijksoortige gegevens die afkomstig zijn van meerdere bronnen.

Curation van gezondheidsgegevens is uiterst gecompliceerd

Er is niet één systeem. Gegevens uit de gezondheidszorg zijn afkomstig van meerdere bronnen en van/naar verschillende afdelingen of organisaties. Gegevens uit de gezondheidszorg bestaan in talloze formaten: papier, digitaal, afbeeldingen, video’s, tekst, numeriek en meer, met weinig of geen standaardisatie. De gegevensstructuur (of het gebrek daaraan) varieert.

Sommige gegevens in een medisch dossier worden ingevoerd en vastgelegd in velden die kunnen worden gevalideerd en samengevoegd, maar andere informatie zoals vrije tekst en notities kunnen niet gemakkelijk worden gecategoriseerd.

De gegevens zijn variabel en complex. Informatie uit declaratiegegevens is meer gestandaardiseerd, maar niet volledig omdat het niet het volledige verhaal van de patiënt vertelt. Klinische gegevens zijn echter variabeler en onderhevig aan interpretatie door de zorgverlener.

De regelgeving verandert voortdurend. De rapportagevereisten voor agentschappen blijven evolueren en toenemen, waardoor sommige gegevens of transmissiemethoden verouderd of minder waardevol worden.

Conclusie: Wat zouden longevisten kunnen doen?

We leven in fascinerende tijden. We hebben meer gegevens dan ooit. Dankzij de snelle vooruitgang van AI (en mogelijk AGI) wordt het zoeken naar therapieën dankzij gegevens aanzienlijk vergemakkelijkt. Door privacy- en patentregels en winstbeperkingen zijn we echter niet in staat om genoeg gezondheidsgegevens te verzamelen en te cureren.

Longevisten zouden nu meer informatie over openbare plaatsen moeten publiceren met zoveel mogelijk informatie over hoe de gegevens zijn verzameld en gecureerd.

Op de langere termijn zouden we collectief een systeem kunnen creëren dat langlevenden en wetenschappers kunnen vertrouwen en dat wordt beheerd door een non-profitorganisatie waar standaard (opt-out) gezondheidsgegevens (geanonimiseerd of gepseudonimiseerd) worden opgeslagen en alleen worden gebruikt voor onderzoeksdoeleinden.

Het uiteindelijke doel is natuurlijk om iedereen die dat wil in staat te stellen langer en gezonder te leven.

Het goede nieuws van de maand:  Ontdekking van chemische middelen om cellen te herprogrammeren naar een jongere staat. Genetische behandeling verbetert cognitieve functie voor oude apen.

Met de Yamanaka-factoren als basis heeft een onderzoeksteam aan de Harvard Medical School onlangs een studie gepubliceerd waaruit blijkt dat ze zes verschillende chemische cocktails hebben geïdentificeerd die in minder dan een week een jeugdig genoombreed transcriptprofiel herstellen en de transcriptomische veroudering omkeren zonder de cellulaire identiteit aan te tasten.

De volgende belangrijke stap zou zijn om verjongde cellen in te brengen in oude muizen (of andere dieren) en hun levensduur te meten in vergelijking met een controlegroep.

Een onderzoek gepubliceerd in Aging Nature stelt vast dat behandeling met recombinant Klotho de cognitieve functie verbetert bij oude resusmakaken. Dit geeft goede hoop dat toekomstige genetische verjongingsbehandelingen voor mensen niet alleen ons lichaam zouden kunnen verbeteren en hopelijk later verjongen, maar ook onze hersenen.

Voor meer informatie

• Heales, LEVF, International Longevity Alliance, Longecity en Lifespan.io
• Heales Maandelijks Wetenschapsnieuws
• Bron van de afbeelding

Dit betekent niet dat we niet zullen sterven. Maar alle ouderdomskwalen zullen op een dag verdwenen zijn. We zullen langer jonger kunnen blijven,”

aldus Jean-Marc Lemaitre, directeur onderzoek bij Inserm en mededirecteur van het instituut voor regeneratieve geneeskunde en biotherapieën in Montpellier.

(Vertaling. Le Figaro. 18 juni 2023).

Het thema van deze maand: Lang leven, Blue Zones en aangepast wonen

Inleiding

Volgens de WHO biedt de huidige ontwikkeling van de vergrijzing zowel uitdagingen als kansen. De vraag naar eerstelijnsgezondheidszorg en langdurige zorg zal toenemen, er is meer en beter opgeleid personeel nodig en de fysieke en sociale omgeving moet leeftijdsvriendelijker worden.

Toch kunnen deze investeringen de vele bijdragen van ouderen mogelijk maken – binnen hun gezin, in hun lokale gemeenschap (bijv. als vrijwilligers of binnen de formele of informele beroepsbevolking), of in de samenleving in bredere zin. Samenlevingen die zich aanpassen aan deze veranderende demografie en investeren in gezond ouder worden, kunnen ervoor zorgen dat individuen langer en gezonder leven en dat samenlevingen daar de vruchten van plukken.

Blauwe Zones (al benaderd in een nieuwsbrief in 2021)

Het eiland Okinawa in Japan, delen van Sardinië, Nicoya in Costa Rica, Ikaria in Griekenland en Loma Linda in Californië worden Blauwe Zones genoemd (concept bedacht in 2005), de zones van de wereld waar mensen het langst leven en het gezondst zijn: Het concept van de Blauwe Zones is voortgekomen uit het demografische werk van Gianni Pes en Michel Poulain in het Journal of Experimental Gerontology, waarin Sardinië werd aangewezen als de regio met de hoogste concentratie van mannelijke honderdjarigen (zelfs als extreme leeftijden ook kunnen worden verklaard door slechte geboortegegevens).

Hoewel voeding, lichaamsbeweging en slaap sleutelfactoren zijn voor een lang leven, zijn er nog andere levensstijlkenmerken die bewoners van Blue Zone volgen. Het hebben van een goed sociaal netwerk is verweven met de Blue Zone gemeenschappen en je zult er vaak grootouders aantreffen die nog bij hun familie wonen. Studies hebben aangetoond dat degenen die voor hun kleinkinderen zorgen een grotere kans hebben om langer te leven. Op dezelfde manier hebben gemeenschappen sterke sociale netwerken en elk van deze levensstijlfactoren is gekoppeld aan een langer en gezonder leven.

Naast lichaamsbeweging en een goed dieet is slaap een andere doorslaggevende factor voor een lang leven. Bewoners van Blauwe Zones zorgen ervoor dat ze ’s nachts voldoende slapen en overdag zul je ze vaak korte dutjes zien doen. In Blauwe Zones luisteren mensen eerder naar hun lichaam dan dat ze vaste slaaptijden hebben. Ze slapen zoveel als hun lichaam aangeeft. “Ze ontdekten dat dutjes van slechts zesentwintig minuten nog steeds 34 procent verbetering gaven in de taakprestaties en meer dan 50 procent in de algehele alertheid.”

In Blauwe Zones is lichaamsbeweging ingebouwd in het dagelijkse leven, in plaats van een vast tijdstip voor de sportschool of een wandeling. Bewoners bewegen door hun dagelijkse taken zoals koken, wandelen en tuinieren. Er is een onderzoek gedaan onder mannen die op Sardinië woonden en daaruit bleek dat het houden van boerderijdieren, het wonen op steile hellingen en het lopen van lange afstanden naar het werk samenhingen met langer leven. Andere onderzoeken hebben aangetoond dat lichaamsbeweging het risico op kanker, hartaandoeningen en overlijden in het algemeen vermindert.

Vasten is gebruikelijk binnen deze gemeenschappen. Intermitterend vasten is een van de meest bekende vormen. Hierbij wordt gevast gedurende bepaalde uren van de dag, bepaalde dagen van de week, of gedurende opeenvolgende dagen van de maand. Van vasten is aangetoond dat het de bloeddruk verlaagt, het gewicht vermindert en het cholesterolgehalte verlaagt.

Mensen die in Blauwe Zones wonen, eten vaak een dieet dat sterk plantaardig is. De meeste mensen zijn geen vegetariërs, maar beperken hun vleesconsumptie tot ongeveer 5 keer per maand. Hun dieet is meestal voor 95% plantaardig en bevat grote hoeveelheden groenten, peulvruchten, volle granen, olijfolie en noten. Op plaatsen als Icaria en Sardinië eten de inwoners vaak grote hoeveelheden verse vis. Deze bevat vaak veel Omega 3, wat erg belangrijk is om je hersenen en hart gezond te houden. Over het algemeen volgen de bewoners van Blauwe Zones een caloriebeperkt dieet, waarvan is aangetoond dat het de levensduur verlengt. Te veel calorieën eten kan leiden tot gewichtstoename en chronische ziekten.

Verscheidenheid aan rusthuizen

Als we in staat zouden zijn om in perfecte huizen te wonen voor iedereen die leeft, hoeveel jaren (gezonde) levensverwachting zouden we dan winnen? Zijn bejaardentehuizen betere plekken voor een langer leven dan thuis wonen bij (jongere) familieleden? Of is het andersom?

Retirement Villages zijn grotere nederzettingen die de laatste veertig jaar of langer zijn opgezet als een belangrijke vorm van huisvesting voor ouderen in de VS, Australië, Nieuw-Zeeland en Zuid-Afrika. In sommige gevallen, met name in Florida en Arizona, kunnen deze nederzettingen zeer groot zijn met wel 5000 woningen. Deze schaal van nederzettingen, een mogelijkheid in gebieden waar grond relatief goedkoop is en waar de planningswetten relatief weinig restrictief zijn, betekent dat weelderige gemeenschappelijke faciliteiten – golfbanen, zwembaden, tennisbanen, fitnesscentra en nog veel meer – op een economische manier kunnen worden voorzien en het zijn deze faciliteiten die de vraag naar dergelijke woningen genereren, vooral bij de jongere gepensioneerden. Downsizing is voor mensen van achter in de 50 veel gebruikelijker in de VS dan bijvoorbeeld in het VK en deze trend wordt versterkt door het feit dat de lokale belastingen in de VS veel lager zijn buiten de stad en door de enorme klimaatvoordelen die Arizona en Florida kunnen bieden.

Een ander groot voordeel van grotere bejaardentehuizen is dat de zorg heel flexibel kan worden verstrekt naarmate de bewoners ouder en kwetsbaarder worden, hetzij in individuele huizen door zorgverleners die vanuit een centraal punt werken, hetzij in zorgtehuizen en begeleid wonen binnen het totale bejaardentehuis.

Diensten voor zelfstandig worden geacht bewoners de vrijheid te bieden om hun leven te leiden zoals zij dat willen om tegemoet te komen aan de unieke behoeften van de bewoners. Zelfstandig wonen is bedoeld om het vertrouwde comfort van thuis te combineren met de opwinding van nieuwe ervaringen .

Onderzoek naar persoonlijke controle en veroudering in een woonzorgcentrum toonde aan dat bewoners die de instructie kregen om zichzelf als onafhankelijker te beschouwen en meer verantwoordelijkheid te dragen voor hun dagelijkse activiteiten, in plaats van uitsluitend te vertrouwen op verzorgers of verplegend personeel, langer leefden dan degenen die net zo vriendelijk werden behandeld maar geen activiteiten kregen aangeboden die hun onafhankelijkheidsgevoel zouden vergroten. Het onderzoek toonde een significante verbetering aan in de experimentele groep ten opzichte van de vergelijkingsgroep wat betreft alertheid, actieve deelname en een algemeen gevoel van welzijn.

In een onderzoek ‘Het terugdraaien van de tijd” in 1979 leefden acht oudere mannen 5 dagen samen op een retraite alsof ze in werkelijkheid 20 jaar terug in de tijd leefden (in 1959). Het experiment resulteerde in verbeteringen van verschillende parameters. Gehoor, geheugen en grijpkracht verbeterden.

Deze collectieve omgeving zou ook de ideale plaats kunnen zijn voor collectieve studies naar nieuwe behandelingen voor een langer leven. We zouden dat graag meer zien gebeuren.

Conclusie

Onze omgeving draagt sterk bij aan de lengte van ons leven. Een belangrijk aspect is het welvaartsniveau, maar ook veel andere aspecten zijn van belang. De Verenigde Staten zijn veruit het land met de meeste medische wetenschappers en het grootste deel van het BBP dat aan gezondheid wordt besteed, zowel in percentage als in absolute termen. De levensverwachting ligt echter ver achter bij de meeste Europese landen en Canada, maar ook bij sommige armere landen.

Dit betekent dat voor significante vooruitgang in de richting van een langer, gezonder leven niet absoluut grote financiële middelen nodig zijn. Maar we hebben wel meer onderzoek nodig, meer gegevens, meer klinische proeven met goed geïnformeerde ouderen om te “hergebruiken” wat hergebruikt kan worden, en ook om soms al te optimistische visies op te sporen / te ontkrachten. Deze onderzoeken zouden ook kunnen helpen om “zwakke signalen” op te sporen die zouden kunnen leiden tot radicalere ontwikkelingen op het gebied van een lang leven.

Goed nieuws van de maand: Taurine-suppletie vertraagt veroudering en verlengt levensduur bij muizen

Taurine is een zuur dat wijdverspreid is in dierlijke en menselijke weefsels. De concentratie neemt af met de leeftijd. Het is nu vastgesteld dat suppletie nuttig is voor een gezonde levensduur van muizen. Een publicatie in Science vermeldt dat de mediane levensduur van met taurine behandelde muizen met 10 tot 12% toenam en dat de levensverwachting bij 28 maanden met ongeveer 18 tot 25% toenam.

Op dit gebied, net als op vele andere, moet klinisch onderzoek op goed geïnformeerde vrijwilligers op leeftijd snel van start gaan.

Voor meer informatie

• Heales, LEVF, Internationale Longevity Alliance, Longecity en Lifespan.io
• Heales Maandelijks Wetenschapsnieuws
• Bron van de afbeelding 

Het is geen schande om oorlog te voeren tegen ouderdom (…). Het overwinnen van ziekten die bij ouderen voorkomen, zal uiteindelijk het leven voor iedereen beter maken. Martha Giill. The Guardian 20 mei 2023.

Het thema van deze maand: Afnemende immuniteit bij ouderen

Inleiding

Ons lichaam zou ongelooflijk kwetsbaar zijn zonder immuunsysteem. Het vermogen om onderscheid te maken tussen “goed en slecht”, vriend of vijand” is buitengewoon. Soms is dit systeem niet krachtig of slim genoeg om “onvriendelijke vreemdelingen” tegen te houden. Soms valt het systeem lichamen aan die geen vijanden zijn. Helaas neemt het aantal van deze inefficiënties toe met de leeftijd en is het een van de redenen waarom we sterven aan ouderdomsziekten.

De effecten van het ouder wordende immuunsysteem (immunosenescence) zorgen voor immuundisregulatie en hebben zowel cellulaire als humorale aspecten. Studies tonen een depletie van de lymfocytenreserve bij toenemende leeftijd, in het bijzonder met minder naïeve T-cellen (nog niet blootgesteld aan antigenen).

De serumniveaus van lgG en lgA worden verhoogd met de leeftijd, wat bevorderlijk is voor een doeltreffende bescherming tegen virale en bacteriële infecties bij ouderen. Hoewel de generatie van naïeve T/B-cellen blijft afnemen, past het adaptieve immuunsysteem zich aan de leeftijdsgebonden veranderingen aan en beschermt het het lichaam tegen de meeste ziekteverwekkers. Pas op latere leeftijd neemt de immuunfunctie geleidelijk af, waardoor de morbiditeit en mortaliteit bij ouderen toeneemt. 

Verschillen in het immuunsysteem van ouderen en honderdjarigen

Vergeleken met ouderen hebben honderdjarigen meer ontstekingsremmende moleculen, cytotoxische T-cellen, hooggedifferentieerde CD8+T-cellen en naïeve B-cellen, en goed geconserveerde Natural Killer-cellen, wat het kenmerk zou zijn van “succesvol” ouder worden. Bij honderdjarige nakomelingen neemt het aantal B-cellen aanzienlijk af, maar nemen de naïeve B-cellen en IgM toe, wat een van de redenen zou kunnen zijn voor het weerstaan van infecties en het verlengen van het leven.

Naarmate men ouder wordt, werkt het immuunsysteem minder goed. De volgende veranderingen in het immuunsysteem kunnen optreden: Het immuunsysteem reageert trager. Je loopt een groter risico om ziek te worden. Vaccins werken minder goed of minder lang. Er kan een auto-immuunziekte ontstaan. Hierbij valt het immuunsysteem ten onrechte aan en beschadigt of vernietigt het gezond lichaamsweefsel. Disfunctie van het immuunsysteem bij het ouder worden veroorzaakt ontstekingen, inflammaging genaamd. De genezing verloopt trager omdat er minder immuuncellen in het lichaam zijn om genezing te bewerkstelligen en het vermogen van het immuunsysteem om celdefecten op te sporen en te corrigeren vermindert ook. Dit resulteert in een verhoogd risico op kanker.

De afname van de Thymus; beïnvloedt de B en T cel productie.

De effecten van veroudering op het immuunsysteem zijn wijdverbreid en beïnvloeden de snelheid waarmee naïeve B- en T-cellen worden geproduceerd, alsmede de samenstelling en kwaliteit van de rijpe lymfocytenpool. De afname van de lymfopoëse wordt beïnvloed door leeftijdsgebonden veranderingen in de omgeving. De precieze, leeftijdsgebonden omgevingsfactoren die leiden tot de depletie van lymfoïde HSC’s zijn niet geïdentificeerd, hoewel veranderingen in de niveaus van transformerende groeifactor β-1 hierbij betrokken zouden kunnen zijn.

Bij de geboorte is het immuunsysteem uitgerust met een enorm divers repertoire van antigeen-reactieve T- en B-cellen, die allemaal zo weinig voorkomen dat ze de gastheer niet kunnen beschermen. Naarmate de mens ouder wordt en wordt blootgesteld aan besmettelijke organismen en kankercellen, moeten antigeenspecifieke lymfocyten dus massaal in frequentie toenemen en overschakelen van een sterk prolifererende naïeve cel naar een minder prolifererende effector- en geheugencel.

Veroudering gaat gepaard met verschillende comorbiditeiten die uiteindelijk leiden tot orgaanfalen en overlijden. Met de geleidelijke verslechtering van de beschermende immuniteit worden oudere mensen vatbaar voor kanker en infecties. Interessant is dat veroudering ook gepaard gaat met een verhoogde incidentie van ontstekingsziekten, met name hart- en vaatziekten. Veel van de degeneratieve ziekten van ouderen, zoals de ziekte van Alzheimer, de ziekte van Parkinson en osteoartritis, hebben een essentiële component van weefselbeschadigende ontsteking. Ook de productie van auto-antilichamen komt veel vaker voor bij oudere mensen. In wezen wordt immuunveroudering geassocieerd met een afnemende beschermende immuniteit in combinatie met een verhoogde incidentie van ontstekingsziekten.

Er zijn twee belangrijke benaderingen van op T-cellen gebaseerde immunotherapie: HLA-beperkte en HLA-niet-beperkte immunotherapie. De afgelopen tien jaar is aanzienlijke vooruitgang geboekt op het gebied van immunotherapie met T-cellen, waarbij natuurlijk voorkomende of genetisch gemanipuleerde T-cellen worden gebruikt om kankerantigenen in hematologische maligniteiten en vaste tumoren aan te pakken. De beperkte specificiteit, levensduur en toxiciteit hebben de succespercentages echter beperkt. Een van de weinige positieve aspecten van veroudering is dat een lang leven het lichaam blootstelt aan veel verschillende ziekteverwekkers, waardoor het meer specifieke antilichamen kan aanmaken. 

Oudere volwassenen van 65 jaar en ouder vormen de groeiende meerderheid van patiënten bij wie kanker wordt vastgesteld. Oudere volwassenen zijn echter ondervertegenwoordigd in klinische studies in het algemeen en in de baanbrekende studies die hebben geleid tot de goedkeuring van deze immunotherapiemiddelen. Vanwege de toenemende leeftijd, multimorbiditeit en verminderde functionele status, komen veel van deze patiënten die in oncologische praktijken worden gezien, niet in aanmerking voor dergelijke studies. De resultaten van deze studies zijn dus moeilijk te generaliseren naar een oudere patiëntenpopulatie met deze concurrerende risico’s. 

De TRIIM-studie werd van 2014 tot 2015 aan de Stanford University gehouden door Gregory M. Fahy en zijn team met twee cohorten. Het hoofddoel was de thymus te regenereren met een nieuwe geneesmiddelencombinatie van hormonen zoals Groeihormoon en DHEA (Dehydroepiandrosteron), alsmede Metformine. De resultaten toonden beschermende immunologische veranderingen, verbeterde risico-indices voor veel leeftijdsgebonden ziekten, en een gemiddelde epigenetische leeftijd die ongeveer 1,5 jaar lager lag dan de uitgangswaarde na 1 jaar behandeling (-2,5 jaar verandering vergeleken met geen behandeling aan het eind van de studie). Met behulp van een epigenetische klok genaamd GrimeAge, toonden zij ook een 2-jarige afname in epigenetische versus chronologische leeftijd die zes maanden na het staken van de behandeling aanhield.

Conclusie

Wij zagen allen dat de ouderen met COVID-19 een veel sneller klinisch verloop, een hoge incidentie en sterfte vertoonden in vergelijking met de jongere populatie. Dit ging gepaard met zware systemische ontsteking en weefselschade, die verband zouden houden met immunosenescentie. 

Het immuunsysteem stimuleren door regelmatig te bewegen, gezond te eten en het gebruik van alcohol en roken te onderdrukken, kan de veroudering van het immuunsysteem tegengaan. Het nemen van veiligheidsmaatregelen om letsel en vallen te voorkomen is ook belangrijk omdat een zwak immuunsysteem de genezing van wonden kan vertragen. Op langere termijn zijn er therapieën nodig om het immuunsysteem te verjongen, vooral de thymus. 

Goed nieuws van de maand: Dior wil ouderdom terugdraaien.

Dior heeft de oprichting aangekondigd van een internationale wetenschappelijke adviesraad voor omgekeerde veroudering (RASAB). Het eerste doel is de verjonging van de huid, maar het doel op langere termijn is de verjonging van het hele lichaam. Dior heeft een heel team gewijd aan dit doel.

Voor meer informatie

• Heales, SENS, Longevity Alliance, Longecity en Lifespan.io.
• Heales Monthly Science News
• Bron van de afbeelding DALL-E